Ngày 14 tháng 11, trong kỳ họp thứ 5 của Hội đồng Nhân dân (HĐND) TP.HCM, Ủy ban Nhân dân (UBND) TP.HCM đã trình hai tờ trình về việc chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác nhằm thực hiện hai dự án hạ tầng trọng điểm. Những dự án này bao gồm Giải phóng mặt bằng cho đoạn đường Vành đai 4 từ cầu Thủ Biên đến sông Sài Gòn và Dự án đường dây 500 kV Bình Dương 1 – rẽ Sông Mây – Tân Định.
Chi Tiết Dự Án Vành Đai 4
UBND TP.HCM đã đề xuất chuyển đổi 8,07277 ha rừng thuộc diện tích rừng sản xuất nằm trong chỉ giới thu hồi 8,31206 ha để triển khai Dự án thành phần 1 – Giải phóng mặt bằng đường Vành đai 4, kéo dài khoảng 27,83 km. Dự án này đi qua các địa bàn như TP. Thủ Dầu Một, TP. Tân Uyên, TP. Bến Cát và huyện Bắc Tân Uyên của tỉnh Bình Dương (trước đây). Tổng diện tích đất dự án chiếm dụng khoảng 263 ha và tổng mức đầu tư được ước tính lên đến 7.926 tỉ đồng, sử dụng ngân sách nhà nước, với thời gian thực hiện dự kiến từ năm 2023 đến năm 2027.
Khi hoàn thành, đoạn đường Vành đai 4 sẽ có quy mô 8 làn xe cao tốc với chiều rộng 74,5 m tại các khu vực từ cầu Thủ Biên đến đường DT.742 (VSIP 2) và từ cầu Thới An đến sông Sài Gòn cùng các nút giao thông. Khu vực rừng bị tác động chủ yếu là rừng sản xuất bao gồm các loài sao đen, dầu song nàng, xà cừ, keo lai. Đặc biệt, khu vực này được quản lý bởi Hạt Kiểm lâm Tân Uyên (cũ).
Căn Cứ Pháp Lý và Cam Kết Trồng Rừng Thay Thế
UBND TP.HCM đã khẳng định rằng hồ sơ chuyển mục đích sử dụng rừng đáp ứng đầy đủ các nguyên tắc theo luật Lâm nghiệp và luật Đất đai, cũng như phù hợp với Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia và Quy hoạch tỉnh Bình Dương (cũ). Toàn bộ diện tích rừng chuyển đổi nằm trong chỉ tiêu sử dụng rừng sản xuất chưa thực hiện của tỉnh giai đoạn 2025 và 2030. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông Bình Dương đã cam kết thực hiện trồng rừng thay thế tương ứng với diện tích bị ảnh hưởng.
Dự Án Đường Dây 500 kV Bình Dương 1
Cùng với dự án Vành đai 4, UBND TP.HCM cũng trình HĐND xem xét việc chuyển đổi 0,15031 ha rừng (trong tổng diện tích 0,18257 ha đất rừng sản xuất) nhằm thực hiện Dự án đường dây 500 kV Bình Dương 1 – rẽ Sông Mây – Tân Định. Dự án này do Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia làm chủ đầu tư, với Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Nam (SPMB) đại diện điều hành. Công trình kéo dài qua xã Phú Giáo và xã Bắc Tân Uyên thuộc TP.HCM, với địa điểm cụ thể tại các lô 20A, 42A – khoảnh 5, tiểu khu 11.
Dự án đường dây 500 kV Bình Dương 1 được thiết lập nhằm cung cấp điện cho tỉnh Bình Dương (nay thuộc TP.HCM) và khu vực xung quanh, đồng thời đáp ứng các nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội vùng Đông Nam bộ và đảm bảo độ tin cậy của hệ thống điện. Dự kiến, trạm biến áp 500 kV Bình Dương 1 sẽ bắt đầu vận hành vào cuối năm 2025. Việc chuyển đổi diện tích rừng này cũng được khẳng định là phù hợp với quy hoạch lâm nghiệp quốc gia và kế hoạch sử dụng đất của huyện Phú Giáo đến năm 2025, với cam kết nộp tiền trồng rừng thay thế từ phía SPMB.
Đánh Giá Tổng Quát
Trong cả hai tờ trình, UBND TP.HCM nhấn mạnh rằng việc chuyển mục đích sử dụng rừng là cần thiết để thực hiện các công trình hạ tầng trọng điểm quốc gia. Các cơ quan chuyên môn đã thực hiện việc rà soát nhu cầu thực tế và đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định về lâm nghiệp và đất đai, nhằm sử dụng ít nhất diện tích rừng cần thiết.
Tóm lại, TP.HCM đang tiến hành các bước để chuyển đổi một diện tích rừng phục vụ cho các dự án hạ tầng lớn, đồng thời cam kết trồng rừng thay thế nhằm bảo vệ môi trường.
