Thành phố Hồ Chí Minh đang đối mặt với tình trạng lãng phí tài sản công khi có khoảng 1.000 địa chỉ nhà, đất công không được sử dụng hiệu quả, gây thiệt hại cho ngân sách và ảnh hưởng đến nhu cầu xã hội. Giữa những khó khăn đó, chính quyền thành phố đã triển khai kế hoạch tổng kiểm kê tài sản công nhằm khắc phục tình trạng này.
Tình trạng lãng phí tài sản công
Theo thông tin từ các cơ quan chức năng, nhiều trụ sở chính của các cơ quan nhà nước như Cục Thống kê, Chi cục Thủy lợi, và Cục Hải quan tỉnh Bình Dương (cũ) tại phường Phú Lợi và phường Thủ Dầu Một hiện đang bị bỏ trống trong nhiều năm qua. Sự lãng phí này diễn ra trong khi trường tiểu học Phú Lợi đang thiếu cơ sở vật chất để đáp ứng nhu cầu giáo dục ngày càng cao.
Một số khảo sát gần đây đã chỉ ra rằng nhiều công trình xây dựng đã hoàn thành nhưng không được đưa vào sử dụng hoặc khai thác không hiệu quả. Đến cuối tháng 9/2025, trong kế hoạch sắp xếp lại đất đai, thành phố đã chỉ ra 1.139 địa chỉ, trong đó có 1.006 trụ sở ủy ban nhân dân cấp xã và 133 trụ sở của các sở, ban, ngành.
Kế hoạch tổng kiểm kê tài sản công
Để cải thiển việc quản lý và khai thác tài sản công, thành phố Hồ Chí Minh sẽ tiến hành tổng kiểm kê toàn bộ tài sản công từ ngày 1/1/2025. Quyết định này được căn cứ theo Quyết định số 213/QĐ-TTg ngày 1/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ, nhằm thực hiện đề án tổng kiểm kê tài sản công tại các cơ quan, tổ chức và đơn vị.
Phần mềm được Bộ Tài chính nghiên cứu và xây dựng sẽ hỗ trợ cho việc kiểm kê này, bao gồm toàn bộ tài sản công tại 12 lĩnh vực khác nhau. Hơn nữa, Sở Tài chính thành phố cũng đang tiến hành tổng kiểm kê tài sản theo quy định nêu trên.
Khảo sát hiện trạng và mục tiêu cải cách
Mới đây, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã yêu cầu ủy ban nhân dân của 168 phường, xã, đặc khu cùng các sở, ban, ngành liên quan lập báo cáo hiện trạng về tài sản công mà không sử dụng hoặc sử dụng chưa hiệu quả. Đây là một bước đi cần thiết nhằm rà soát và xử lý hiệu quả tài sản công.
Sở Tài chính phối hợp với Trường đại học Kinh tế-Luật (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) và các bên liên quan để triển khai một đề án nhằm sắp xếp lại và xử lý nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước. Mục tiêu chính của đề án là xây dựng một hệ thống quản lý tổng thể về tài sản công, từ việc số hóa dữ liệu đến cải thiện hiệu quả quản lý và khai thác.
Giải pháp chống lãng phí
Theo các chuyên gia đô thị, một trong những giải pháp cần thiết là chuyển đổi quỹ nhà, đất công thừa thành cơ sở y tế, giáo dục và các công trình công ích phục vụ cộng đồng. Việc này không chỉ tiết kiệm ngân sách nhà nước mà còn nhanh chóng đáp ứng được nhu cầu xã hội.
Bên cạnh đó, cần xem xét đưa một số tài sản công ra đấu giá để bổ sung nguồn thu cho ngân sách nhà nước, đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra nhằm hạn chế tình trạng lãng phí của nguồn lực và đầu tư không hiệu quả.
Tóm lại
Thành phố Hồ Chí Minh đang khẩn trương thực hiện kế hoạch tổng kiểm kê tài sản công nhằm giải quyết tình trạng lãng phí tài sản công với hơn 1.000 địa chỉ chưa sử dụng hiệu quả. Việc này không chỉ giúp tăng cường quản lý tài sản công mà còn đáp ứng nhu cầu xã hội đang ngày càng gia tăng, từ đó có thể tạo ra nguồn lực mới phục vụ cho sự phát triển bền vững của thành phố.
